Dita e Ashurasë ndërmjet udhëzimit Islam dhe atij pagan
Falënderimi i takon Allahut, ndërsa salavatet ia dërgojmë të dërguarit tonë Muhamedit alejhi selam.
Dita e Ashurasë është ditë me peshë të madhe në Islam, këtë ditë e ka agjëruar Muhamedi alejhi selam, para hixhretit-migrimit dhe pas tij, si falënderim ndaj dhuntive të Allahut që e ka shpëtuar Musain, alejhi selam, nga Faraoni, dhe kjo është esenca e mirësisë së kësaj dite dhe fillimi i epërsisë ndaj ditëve të tjera.
I Dërguari i Allahut, alejhi selam, e agjëronte këtë ditë në kohën e injorancës, e po ashtu edhe Kurejshitët në Mekë dhe Çifutët në Medinë e agjëronin këtë ditë.
Transmetohet nga Ibn Abasi, Allahu qoftë i kënaqur me të, i cili ka thënë: “Ka ardhur i dërguari i Allahut në Medine dhe i ka gjetur Çifutët duke agjëruar ditën e Ashurasë, dhe u ka thënë atyre: “Çka është kjo ditë që po e agjëroni?” Thanë: “Kjo është një ditë e madhe ku Allahu e ka shpëtuar Musaun, alejhi selam, dhe popullin e tij, dhe e ka përmbysur Faraonin dhe popullin e tij, e ka agjëruar Musa, alejhi selam, si falënderim ndaj Allahut e edhe ne po e agjërojmë”.
Muhamedi, alejhi selam, tha: “Unë jam më i denjë të pasoj Musain se sa ju. Kështu agjëroi këtë ditë dhe urdhëroi të tjerët të agjërojnë” (Buhariu)
I Dërguari i Allahut e ka obliguar agjërimin e ashurasë para ramazanit, pastaj është shfuqizuar kur është obliguar ramazani, dhe mirësitë e tij ndaj të tjerëve në disa aspekte:
1- Vazhdimi i Pejgamberëve në agjërimin e Ashurasë
Ka ardhur në Musnedin e Imam Ahmedit se ajo është agjëruar edhe para Musait mirëpo nuk është e saktë, është e njohur se Isau, alejhi selam, është dërguar tek Beni Israilet, dhe ai i cili nuk e pason Isën, alejhi selam, prej çifutëve dhe nuk i beson është kafir-pabesimtar. Abdullah ibn Selami para se të vinte te Muhamedi, alejhi selam, ishte kafir-pabesimtar përshkak të mos pasimit të krishterimit dhe pasimit të Isës, alejhi selam, nga ana e tij.
Transmetohet nga Ibn Abasi, Allahu qoftë i kënaqur me të, i cili ka thënë: “Kur i dërguari i Allahut agjëroi Ashurën dhe urdhëroi të agjërohet, i thanë: “O i Dërguari i Allahut këtë ditë e madhërojnë çifutët dhe të krishterët, I Dërguari tha: “Nëse jam gjallë në vitin e ardhshëm inshaAllah do të agjërojmë edhe ditën e nëntë”, Ibn Abasi tha: “Nuk erdhi viti tjetër përveçse i dërguari i Allahut vdiq”.
2- E ka obliguar para ramazanit, dhe kjo nuk ka qenë vetëm se për agjërimin e Ashurasë, dhe atëherë kur është bërë obligim muaji i ramazanit, Muhamedi, alejhi selam, nuk i ka urdhëruar shokët e tij të agjërojnë Ashurën, me gjithë konfirmimin dhe kujdesin e tij për ta agjëruar “ Ashurën”.
Transmetohet në Buhari dhe Muslim nga Ibn Omeri, Allahu qoftë i kënaqur me të, ku thotë: “E ka agjëruar i dërguari Ashuren dhe ka urdhëruar të agjërohet, por atëherë kur u bë obligim ramazani e la atë”.
Kjo është argument për shfuqizimin e obligueshmërisë se Ashurës, dhe vazhdimin e të qenurit mustehab – e pëlqyer.
3- Muhamedi, alejhi selam, ka dërguar dikë prej njerëzve që t’i lajmërojë për agjërimin e Ashurës, dhe këtë nuk e ka bërë i dërguari i Allahut në agjërimin obligim apo nafile përveçse për ashuren dhe ramazanin.
Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga bintu Muavidh e cila ka thënë: “Në mëngjesin e ditës së Ashurës i dërguari i Allahut ka nisur dikë prej shokëve të tij drejt fshatrave të Ensarëve që ishin për rreth Medinës: “Kush prej jush është agjërueshëm le ta vazhdojë agjërimin e tij, e kush nga ju nuk është agjërueshëm dhe le vazhdoj më agjërim ditën e mbetur”.
Pas kësaj agjëronim dhe i mësonim fëmijët e tanë të agjërojnë, shkonim me ta në xhami dhe u jepnim lodra, nëse ndonjëri prej tyre qante për ushqime i jepnim lodrën deri në iftare. Ne një transmetim tjetër: “Kur na kërkonin ushqim ua jepnim lodrat që t’ia tërhiqnim vëmendjen ashtu që ta vazhdonin agjërimin deri ne fund.
Sa i përket mirësive të Ashurës ka ardhur se ajo i shlyen mëkatet e vitit të plotë.
Transmeton Imam Muslimi nga Katadeja, Allahu qoftë i kënaqur me të, se një njeri e ka pyetur të dërguarin e Allahut për agjërimin e ditës së Ashurës e ai tha: “Llogaris tek Allahu t’i shlyej mëkatet e vitit të kaluar”.
Në këtë mirësi të ditës së Ashurës nuk i afrohet asgjë prej agjërimeve vullnetare pos ditës së Arafatit, sepse ai i shlyen mëkatet e vitit të kaluar dhe të ardhshëm, dhe ai i cili agjëron ditën e arafatit dhe ashurës ka bashkuar shkaqet e faljes së gjynaheve të vitit të kaluar, dhe kjo është e konfirmuar tek ai më shumë se sa tek dikush tjetër, me gjithë shpërblimin e shkruar për këtë punë, sikurse istigfari-kërkimfalje të cilën bënë shumë shpesh mëkatari, dhe pendimi i sinqertë pranohet me një istigfar-kerkimfalje, por ligjvënësi ka përmendur faljen e mëkateve me istigfar, agjërimin e arafatit dhe ashurës, sepse mëkatet janë shkak për largimin e të mirës dhe sjelljen e sprovës, ashtu siç ka ardhur nga fjalët e të parëve tanë (selefit): “Nuk zbret sprova veçse me mëkate”, dhe atëherë kur largohen mëkatet, ngritët nga robi të pashmangshmet, e kur largohen ato vendin e tyre e nxënë e mira dhe bereqeti, për këtë shihet qartë kujdesi i sheriatit në përmendjen e shkaqeve më shumë se sa për urdhëresat dhe pasojat.
4- Kujdesi i tepërt i të Dërguarit të Allahut për ta agjëruar këtë ditë nga agjërimet tjera, bile është krahasuar me kujdesin që ka patur ndaj ramazanit.
Transmeton Buhariu dhe Muslimi nga Ibn Abasi, Allahu qofte i kënaqur me të, ku thotë: “Nuk e kam parë të Dërguarin e Allahut të kujdeset për agjërimin e ndonjë dite tjetër e t’i japë përparësi para Ashurës dhe këtij muaji d.m.th muajit të ramazanit”.
5- Kujdesi i tepërt i sahabëve për të agjëruar këtë ditë dhe, për ti urdhëruar të tjerët, dhe frika nga mos nxënia e kësaj dite.
Transmeton Ibn Xherir et-Taberij nga Esvedi se ai ka thënë: “Nuk e kam parë ndonjë nga shokët e Muhamedit, alejhi selam, të jetë më urdhërues për agjërimin e Ashurës se sa Aliu dhe Ebu Musa.
Transmetohet nga Abdurrahman ibën Avfi se është ngritur ditën e Ashurës në mëngjes dhe nuk e dinte se është dita e Ashurës, por pasi e morri vesh edhe pse dielli ishte ngritur, agjëroi dhe na urdhëroi të agjërojmë edhe ne.
Është legjitime të agjërohet dita e Ashurës dhe një ditë para saj, kjo për t’i kundërshtuar çifutët dhe të krishterët, sepse ata agjërojnë vetëm një ditë tek, edhe Pejgamberi i Allahut e agjëronte një ditë tek, por pastaj e bëri edhe një dite para asaj në mënyrë që t’i kundërshtojmë ata.
Hakem ibn el-Earexh thotë: “E kam takuar Ibn Abasin tek uji zem-zem dhe i kam thënë atij: Më informo për agjërimin e ditës së Ashurës? Më tha: Nëse e sheh hënën e re të muajit Muharrem numëroj ditët dhe në ditën e nëntë agjëro, i thash: A kështu ka agjëruar Muhamedi, alejhi selam? Më tha: Po.” (Transmeton Muslimi)
Kjo është e qartë se Muhamedi, alejhi selam, e ka legjitimuar agjërimin e ditës së nëntë dhe të dhjetë, se edhe ashura është quajtur me këtë emër për arsye se është dita e dhjetë e muajit Muharrem, ndërsa dita e shtatë është quajtur “tasua”, Ibn Abasi ka urdhëruar të agjërohet dita e nëntë duke qenë e ditur dita e dhjetë.
Kështu kanë vepruar sahabët dhe selefi, agjëronin një ditë para ditës së dhjetë, dhe kjo është vërtetuar nga Ibn Abasi dhe Ibn Sirini e të tjerë.
Ibn Sirini e agjëronte vetëm ditën e dhjetë, mirëpo kur dëgjoi se Ibn Abasi ka agjëruar edhe ditën e nëntë, e agjëroi edhe ai.
Transmeton Abdurrezaku në Musanefin e tij dhe Bejhekiu nga Ibn Xhurejxhi i cili ka thënë: “Më ka lajmëruar Atau se e ka dëgjuar Ibn Abasin duke thënë për ditën e Ashurës: “Kundërshtoni çifutët dhe të krishterët duke agjëruar ditën e nëntë dhe të dhjetë”.
Sa i përket agjërimit të Ashurës tre ditë, një ditë përpara dhe një ditë pas ditës së dhjetë, nuk ka argument të saktë për këtë.
Muhamedi, alejhi selam, ka patur për qëllim kundërshtimin, dhe ajo arrihet vetëm me agjërimin e ditës së nëntë, dhe nuk është vërtetuar se ndonjëri prej shokëve të Muhamedit, alejhi selam, ka agjëruar edhe ditën e njëmbëdhjetë, por kjo ka ardhur nga disa prej selefit sikurse: Tavusi, ibn Kisani etj., ashtu siç ka ardhur tek Ibn ebi Shejbe se ai ka agjëruar një ditë para dhe një ditë pas nga frika se po i ikën.
Nëse njeriu e agjëron veçmas ditën e Ashurës, duke mos agjëruar një ditë para apo pas nuk ka diçka të keqe, e nëse ka mundësi më mirë është të kundërshtohen.
Kjo është më e pakta dhe më e ulëta e pasimit, por shpërblimi arrihet edhe me këtë për faljen e mëkateve të një viti të kaluar ashtu siç ka ardhur në hadith, por nuk e ka shpërblimin e kundërshtimit.
Transmetohet nga disa prej selefit që mund të kuptohet se ata kanë veçuar me agjërim vetëm ditën e dhjetë, siç transmeton Abdurrezaku në Musanef nga Ebu Bekër ibn Abdurrahman ibn Harith se Omeri e ka dërguar tek Abdurrahman ibn Harith natën e ditës së dhjetë që të hajë syfyr dhe të ngritët agjërueshëm, kështu që Abdurrahmani është zgjuar agjërueshëm.
Çka nuk është legjitime të veprohet në këtë ditë, që kjo ditë të mos bëhet ceremoni funerali sikurse veprojnë Rafidat apo edhe vend për pikëllim, s’ka dyshim se kjo është nga aktet më të neveritshme dhe injorancë në kuptimin e Islamit dhe në mendjen e shëndoshë, dhe kjo në disa aspekte është kështu (si vijon):
1. Kjo vepër është në kundërshtim me sunnetin e Muhamedit, alejhi selam, gjatë Ashurës, ajo është gëzim, lumturi dhe falënderim për agjërimin e tij, e jo pritja e tij të jetë me pikëllim, hidhërim, rrahje, prerje me shpatë, dhe derdhja e gjakut është nga përbuzja e dhuntive dhe shpikjes në fenë islame, dhe dorëzim i mendjeve tek shejtani.
Ajo që veprojnë ata në Ashura është e ndaluar në çdo ditë dhe në çdo fatkeqësi, e mos të flasim në raste adhurimi dhe falënderimi të dhuntive të shtrenjta, që është sheriat qiellor i të gjitha feve-pasuesve të librave të shenjtë dhe Islamit. Pastaj, esenca në Islam është se pavarësohet në sheriate me argumente të veçanta, megjithatë, dita e Ashurës ka dalur nga kjo rregull, përshkak të rëndësisë së madhe që ka, andaj ka merituar falënderimin e vazhdueshëm në mesin e pejgamberëve dhe pasuesve të tyre deri në ditën e gjykimit, dhe për shkak të arsyes së fortë dhe urtësisë së lartë, meriton veçimin me pasim të të dërguarit tonë Muhamedit, alejhi selam, edhe pse në esencë në hadithet e tij ka thënë: “Sikur edhe të ishte Musa, alejhi selam, gjallë s’do të mundej pa më pasuar”, edhe Isau, alejhi selam, do të zbresë në fund të botës dhe nuk do të mundë të gjykoj me tjetër ligj, pos me sheriatin e Muhamedit, alejhi selam.
Për këtë lavdërohet kundërshtimi i Rafidave ndaj një udhëzimi të vërtetuar, udhëzimit të Musës, Isës dhe Muhamedit, alejhimuselam, pastaj kundërshtimit të mendjes dhe logjikës së shëndoshë, e në këto punë shihet qartë për ata që meditojnë paanshëm, dhe atë nga disa aspekte:
E para: “Nuk dihet qysh nga zbritja e Ademit, alejhi selam, në tokë, që ndonjë popull e merr vdekjen e dikujt më famë apo pasuesve të tij sado që të ketë peshë si ceremoni në të cilën adhuron duke: rrahur veten, duke u therur, vajtuar ashtu siç veprojnë Rafidat, dhe citatet tregojnë se ka prej atyre që kanë jetuar më herët dhe kanë peshë dhe pozitë më shumë se sa sahabiu i ndershëm Husejni, sikurse janë Pejgamberët dhe të dërguarit e Allahut, prej tyre ka që janë vrarë sikurse Jahja, alejhi selam, që populli i tij kanë menduar se e kanë kryqëzuar sikurse Isën, alejhi selam, gjithashtu mbretërit dhe prijësit e popujve dhe njëherit pasuesit e tyre në të drejtë apo të kotë gjatë gjithë historisë, dhe prapë nuk kanë shpikur gjëra të tilla, e si ka mundësi të ndodhë kjo kur sheriati ndalon nga kjo.”
E dyta: “Zotërat e adhuruar pos Allahut, dhe lidhja e pasueseve me ta është më rrezikshme, me ata e lidhin jetën dhe vdekjen e tyre, shkuarjen dhe kthimin e tyre, sikurse ka qenë populli i Ibrahimit dhe Muhamedit, alejhima selam, e të dashurit e Allahut, zotat e paganeve i bënë copa-copa, Allahu ka thënë: “I donë idhujt e tyre sikurse Allahun , bile edhe më shumë”, edhe pse janë idhuj.
Nëse besojmë në lajmet e Allahut për gjendjen e paganëve, se ata i duanë putat e tyre më shumë se Allahun, dhe kjo është nga e fshehura që ne nuk mund ta dimë pos me anë të shpalljes, dhe nuk mund të pranohet pretendimi me dyshim për vërtetësinë apo pavërtetësinë e saj, megjithatë atë që kanë bërë ata nuk e kanë bërë të tjerët, andaj vepruesi ose është i sinqertë në veprën e tij dhe pretendon se shtytësi është dashuria, dhe mendja e refuzon këtë pretendim, apo e bën veprimin duke mos e dashur në realitet, por shtytës i kësaj është dashuria e rrejshme dhe tradhtia e nefsit, apo veprim i tillë është dashuri më e fortë se sa dashuria e paganëve ndaj zotave të tyre, sikurse ka ardhur në ajetin Kura’nor, e kjo nëse është e saktë dhe e lejuar është kufër-mosbesim i qartë.”
E treta: “Aliu, Allahu qoftë i kënaqur me të, me pozitën dhe vendin e tij të lartë në Islam, dhe ai tek Shiat e më vonshëm është me para gjithë shokëve të Muhamedit, alejhi selam, e prej tyre Haseni dhe Husejni, dhe ai (Aliu) është mbytur padrejtësisht me pëlqimin e gjithë muslimanëve nga ana e Abdurrahman ibn Mulxhim në vitin 40 hixhri, megjithatë nuk kanë ndërmarrur diçka në ditën e vrasjes së tij as shokët e tij e as Haseni dhe Husejni, atë që e bënë për vrasjen e Husejnit, edhe pse biri i Aliut, Husejni jetoi pas tij 21 vjet, ai ishte më i dituri për ditën dhe kohën e vdekjes së babait të tij, por ai nuk veproi asgjë me vdekjen e babait të tij.
Gjithashtu ka vdekur vëllai i tij Haseni në vitin 48 , duke qenë gjallë Husejni dhe nuk ka vepruar asgjë, por e ka urdhëruar dikë tjetër për t’ia falur namazin e xhenazes, i ka prij namazit të xhenazes Seid ibn As, Allahu qofte i kënaqur me të, për shkak të pozitës mes tyre.
Transmeton Abdurrezaku në musanef nga Sufjani e ai nga Salim ibn ebi Hafsa nga ebi Hazim i cili tha: “Kam prezantuar në ditën kur vdiq Haseni dhe kam parë Husejnin t’i thotë Seid iben Asit prij, se sikur të mos ishte sunnet nuk do të jepja përparësi.
Haseni dhe Husejni janë zotërinjtë e djemve të Xhenetit.”
E katërta: “Sikur të vërtetohet logjikisht dhe sheriatikisht ajo që bëjnë ata në ditën e vrasjes se Husejnit, duke e gjallëruar me rrahje, therje me thika e shpata, vajtime e goditje të fytyrës, do të ishte e saktë analogjia, dhe ai i cili saktëson veprimet e tyre duhet t’i saktësojë edhe gjitha veprimet e grupacioneve në Islam në individët të cilët janë mbytur padrejtësisht dhe mizorisht, atëherë do të bëhen të gjitha ditët e vitit, rrahje, therje dhe vajtime, ku çdo grup thërret me grupin tjetër, dhe nga kjo na mjafton largimi nga e vërteta, nga rruga e Allahut, nga dobitë e fesë dhe dynjasë, të cilat do t’i kuptonte edhe ai që ka pak logjikë.
Si ka mundësi që një grupacion ta shohë këtë veprim prej fesë dhe legjitime, kur sheriati i thërret të gjithë ata që kanë pranuar Islamin për fe, dhe Muhammedin, alejhi selam, të Dërguar të tij tek të gjithë njerëzit.
Na mjafton për gjitha këto, fjala e Muhamedit, alejhi selam: “Kush shpikë diçka çka nuk është prej fesë, është e refuzuar”.
Veçimi i Ashurasë me pastrim, parfymosje, dhe ngjyrosje nuk ka bazë, dhe nuk e ka pëlqyer askush prej dijetarëve te hershëm (selefit).
Përktheu dhe përshtati: Hoxhë Valdet Kamberi
Burimi: www.islamifejaevertete.com
