Ibn Abdil Berr
Emri i plotë i tij dhe prejardhja e tij: Ai është Imami, El Al-lame, Hafidhi i Magribit, Shejhul Islam, Ebu Umer, Jusuf ibën Abdil-lah ibën Muhammed ibën Abdil Berr ibën Asim, En-Nimri, El Endelusi El Kurtubi. Është më prejardhje arabe prej fisit En-Nimr ibën Kasit
Lindja e tij:
Sipas historianit Ibën Bashkval, Ibën Abdil Berri ka lindur ditën e premte në kohë të namazit të xhumasë me 25 Rebi’ El Ahir të vitit 368 H në qytetin e Kurtubës (Kordoba në Spanje) (Es-Sile 2/642). Për datën e lindjes së tij egzistojnë edhe mendime tjera të cilat për dallim nga qendrimi i Ibën Bashkvalit nuk mbështeten ne Isnad (zinxhir të transmetuesve). Për këtë shkak zgjodhëm këtë datë si më të saktë. All-llahu e di më së miri.
Fëmijëria e tij:
Qyteti, që në atë kohë ishte pjesë e shtetit islam dhe në të cilin lindi Imam Ibën Abdil Berri ishte qendra e qytetrimit Islam në Endeluzinë (Spanjen). Këto rrethana dhe fakti se lëvizja shkencore lulëzonte në atë kohë ndihmuan formimin e Ibën Abdil Berrit si personalitet i forte i cili prej moshës fëmijërore do të mirret me kërkim të diturisë. Këtë e ndihmoi edhe i ati i tij Abdull-llahi i cili ishte njëri prej dijetarëve të njohur.
Thotë Humejdiu: Para fillimit të shekullit të ri ai vetëm se kishte përfituar prej shumë dijetarë. (El Xhedhve fq.367)
Thotë Ebu Ali El Gassani: Në moshën e re filloi me kërkim të diturisë dhe përparoi shumë shpejt… (Tedhkiretul Huffadh 3/130)
Udhëtimet e tij në kërkim të diturisë:
Në kërkim të diturisë vizitoi shumë qytete në lindje të Endelusit edhe pse nuk pati fatin të udhëton në lindje (lindja e mesme) për shkak të mossigurisë gjatë udhëtimit e cilaishte shkak që shumë prej dijetarëve të Endelusit të mos udhëtojnë ne lindje. Në mesin e dijetarëve që nuk patën fatin të udhëtojnë në lindje është edhe Imam Ibën Hazmi.
Mësuesit e tij:
Imam Ibën Abdil Berri pati fatin që të mërr dijën prej imameve më të njohur të kohës së tij. Ai mësoi tek:
Ebu Umer Ahmed ibën Abdil-lahi njohur si Ibën El Baxhi (dijetarë i fikhut dhe hadithit) ibën abdil berri për të thotë: Ishte Imam në kohën e tij
Ahmed ibën Abdil Melik El Eshbilij tek i cili e mësoi librin “El Mudevvene” autori is ë cilës është Imam Maliku
Ebu Fadl Ahmed El Bez-zaz tek i cili i mësoi librat e Imam Taberiut
Ahmed ibën Kasim El Mukri’
Halef ibën Kasim i njohur si Ibnë Dab-bag
Seid ibën Nasr Ebu Uthman
Ibën Faradij Abdull-llah ibën Muhammed ibën Jusuf
Nxënësit:
Prej nxënësve që morrën dituri prej tij më të njohur janë:
Ebu Muhammed ibën Hazm Edh-Dhahiri
Ebu Abdil-lah El Humejdi
Ebu Ali El Xhejjani
Ebul Hasen el Meafiri
Disa nga fjalet e Imamëve për Imam Ibën Abdil Berr-it :
Egziston konsenzus të dijetarëve Islam për vendin e lartë të Imam Ibën Abdil Berr-it në mesin e dijetarëve. Veprimtaria e tij në lëminë e fikhut, hadithit dhe fjalët e Imamëve flasin qartë për dhe gradën e lartë të cilën e arriti.
Ebul Velid el Baxhi: Ne Endelus nuk kishte njeri si Ebu Umer ibën Abdil Berri i cili dinte hadithe përmendsh më tepër se çdo njeri në Magrib,.. (Sijer 18/157)
Humejdi: Ebu Umeri, Fekihu, Hafidhi, dijetari i cili i njihte kiraetet (mënyrat e leximit të Kur’anit)… Shkroi libra të dobishme që tregojnë se ishte prej të zgjedhurve (Xhedhvetul Muktebis fq.367)
Ebu Ali El Gassani: Vazhdimisht kërkonte dituri gjë që nxorri në shesh aftësitë dhe shkathtësitë e tij… ishte dijetar i hadithit, fikhut dhe njihte mirë gjenaologjinë dhe historinë… (Tedhkiretul Huffadh 3/1129-1130)
Ibën Bashkval: Ebu Umeri Imami i kohës së tij, i dalluari… (Es-Sile 2/640)
Ibën Tejmijje: Ebu Umeri ishte më i dituri në shkencën e hadithit. I dallonte transmetimet e vërteta prej të pavërtetave… ( Der’u Tearud 7/157)
Edh-Dhehebi: Ishte Imam i devotshëm, det i diturisë, pasues i sunnetit… kush i lexon librat e tij do të bindet në diturinë e gjërë, aftësinë për të kuptuar dhe mençurinë e madhe. (Sijer 18/157)
Veprat e Imam Ibën Abdil Berr-it:
Historianët kanë përmendur 40 tituj që i atribohen Imam Ibën Abdil Berr-it. Prej tyre të botuar janë:
Et Tekassi lima fi Muvetta min hadithi Resulil-lahi [sal-lallahu alejhi ve selem] (në lëminë e hadithit)
Ez-Zijadat (në lëminë e hadithit)
Et-Temhid (në lëminë e fikhut) libër voluminoz
El Istidhkar (në lëminë e fikhut) libër voluminoz
El Ishraf (në lëminë e feraidit)
El Istiab fi ma’rifetil As-hab (në lëminë e historisë, gjegjësisht biografitë e sahabëve) libër voluminoz
El Intika (në lëminë e historisë)
El Inbah ala kabaili er-Ruvah (biografi)
Ed-Durer fi ihtisari el Megazi ves-Sijer (në lëminë e historisë)
Behxhetul mexhalis (në lëminë e etikës dhe moralit)
Xhamiu bejanil Ilmi ve fadlihi (në lëminë e etikës dhe moralit)
Vdekja e Imam Ibën Abdil Berr-it:
Në muajin Rebi’ El Ahir të vitit 463H përfundoi jeta e tij në këtë botë
Allahu e mëshiroftë më mëshirën e tij të gjërë. Amin.
Përgatiti: Talha Kurtishi – albislam.com
